Nếu trẻ có kinh nguyệt quá sớm thì đó là dấu hiệu của dậy thì sớm. Để biết có phải con dậy thì sớm không, cha mẹ nên làm thế nào?
Kinh nguyệt là một đặc điểm giới tính của phụ nữ cần được chú ý chặt chẽ. Khi bé gái có kinh nguyệt cũng chính là một “bước ngoặt” thay đổi tình trạng thể chất. Nếu trẻ có kinh nguyệt quá sớm thì đó là dấu hiệu của dậy thì sớm.
Hầu hết các bậc cha mẹ có con gái đều nói rằng việc nuôi dạy một bé gái sẽ có nhiều lo lắng hơn việc nuôi dạy một bé trai. Nhiều mẹ có con gái thường lo con đi học có bị bắt nạt không, con có bị quá sức với “công việc” ở trường không, có ăn uống được không…
Kinh nguyệt là một trong những dấu hiệu quan trọng của bé gái khi bước vào tuổi dậy thì. Con gái khi đến kỳ kinh nguyệt lần đầu sẽ có một số dao động tâm lý như lo lắng, sợ hãi trước những tình huống bất ngờ xảy ra, đây là phản ứng bình thường.
Là một người mẹ, có 3 điều bạn nên nói với con gái mình về kinh nguyệt khi con có kinh lần đầu tiên.
1. Kinh nguyệt là gì? Kinh nguyệt có bình thường không? Nó đại diện cho điều gì?
Chúng ta nên nói với con cháu rằng kinh nguyệt là một hiện tượng sinh lý đặc biệt của phụ nữ, đó là quá trình bong ra bình thường của nội mạc tử cung mỗi tháng một lần, và nó không phải là một căn bệnh ghê gớm.
Đây là dấu hiệu cho thấy bé gái đã bước vào tuổi dậy thì. Thời gian hành kinh ở mỗi người là khác nhau. Một số bé có thể có kinh nguyệt khi đang học lớp 5 tiểu học, một số bé muộn hơn. Nhưng cũng có bé có sớm, khi đó được gọi là dậy thì sớm. Trong trường hợp này, cha mẹ cần quan tâm đến bé nhiều hơn và đưa con đi khám.
2. Khi có kinh nguyệt cần chú ý những vấn đề gì?
Nếu trẻ có kinh lần đầu, chúng ta cần giúp trẻ chuẩn bị băng vệ sinh và hướng dẫn con cách sử dụng.
Thời gian hành kinh nói chung là 5-7 ngày, trong thời kỳ này phải chú ý vệ sinh cá nhân, duy trì thói quen học tập và nghỉ ngơi hợp lý. Cần chú ý giữ ấm cơ thể, không ăn thức ăn lạnh và không tham gia các hoạt động thể chất nặng.
3. Đặc điểm của kinh nguyệt ở tuổi dậy thì – Làm thế nào để đối phó với sự khó chịu trong kỳ kinh nguyệt?
Đặc điểm của kinh nguyệt tuổi dậy thì là có thể có chu kỳ không đều. Nguyên nhân là do chức năng buồng trứng của các bé gái chưa phát triển hoàn thiện nên chu kỳ kinh nguyệt tương đối rối loạn.
Kinh nguyệt có thể đến một hoặc hai lần trong một tháng, và lần thứ ba cũng có khi là nửa năm sau. Đây là những hiện tượng bình thường, và chúng ta nên nói với con cái rằng việc con có thể làm là luôn mang theo băng vệ sinh phòng trường hợp bất ngờ.
Khó chịu là điều nhiều bé gái mới có kinh nguyệt phải chịu đựng, Nói chung, sự khó chịu được chia thành hai loại: Khó chịu trước kỳ kinh và khó chịu trong kỳ kinh. Trước khi bắt đầu hành kinh, một số người sẽ cảm thấy đau tức ngực, đau bụng dưới, đau lưng và các hiện tượng khác. Đây đều là những dấu hiệu sắp có kinh. Khó chịu khi có kinh nguyệt thường là đau bụng. Nếu con bị đau bụng nghiêm trọng, cha mẹ nên đưa con đi khám.
Ngoài có kinh nguyệt sớm, những dấu hiệu nào cảnh báo bé gái dậy thì sớm?
Theo thông tin đưa trên trang Shun Net, một bé gái 6 tuổi được mẹ đưa đến Trung tâm điều dưỡng Huaji (Trung Quốc) vì có kinh nguyệt. Sau khi khám thì được chẩn đoán là dậy thì sớm.
Trước 8 tuổi, vú phát triển, mọc lông nách, phát triển âm hộ, xuất hiện lông mu, màu sắc môi âm hộ (sẫm màu), tăng tiết dịch âm đạo, đau bụng kinh ở bé gái dưới 10 tuổi, sự tăng trưởng chiều cao đột ngột ở trẻ trước 10 tuổi… cũng là dấu hiệu của trẻ dậy thì sớm.
Trong những năm gần đây, tỷ lệ dậy thì sớm ở trẻ em gái ngày càng có xu hướng gia tăng. Chỉ cần phát hiện kịp thời và điều trị tích cực, hầu hết trẻ dậy thì sớm đều có thể đạt được hiệu quả điều trị tốt hơn.
Các biện pháp xác định tình trạng dậy thì sớm ở trẻ
Để xác định tình trạng dậy thì sớm của trẻ cần xác định rõ 2 vấn đề: Thứ 1, trẻ đang có các biểu hiện dậy thì; Thứ 2, xác định tình trạng dậy thì sớm là do nguyên nhân gì.
Cụ thể:
1. Xem xét các biểu hiện bên ngoài
Nếu bé trai dưới 9 tuổi và bé gái dưới 8 tuổi có các biểu hiện như sau thì cần nghi ngờ tình trạng dậy thì sớm.
Các biểu hiện điển hình của dậy thì sớm chung của 2 giới bao gồm: Sự tăng nhanh chiều cao và cân nặng, vỡ giọng, mụn trứng cá, mọc lông ở mu, nách… Ngoài ra có những biểu hiện đặc thù khác nhau ở bé trai và bé gái.
Các biểu hiện hay gặp ở bé trai: Bộ phận sinh dục phát triển, xuất tinh lần đầu
Các biểu hiện hay gặp ở bé gái: Ngực phát triển, bộ phận sinh dục phát triển, có kinh nguyệt lần đầu.
2. Xét nghiệm sinh hóa máu và nước tiểu
Mục đích của các xét nghiệm này là đo nồng độ các hormon sinh dục trong cơ thể của trẻ, từ đó xác định có hay không tình trạng tăng các hormon sinh dục. Ngoài ra xét nghiệm sinh hóa máu và nước tiểu còn giúp tiến hành các nghiệm pháp để chẩn đoán xác định dậy thì sớm và định hướng nguyên nhân dậy thì sớm.
3. Các thăm dò chẩn đoán hình ảnh
Trong khi hơn 80% bé gái dậy thì sớm là do sự phát triển sớm, thì có đến khoảng 70% bé trai dậy thì sớm là do các nguyên nhân bệnh lý, đặc biệt hay gặp là các u não, u tuyến thượng thận, u tinh hoàn… Nên việc chẩn đoán các nguyên nhân hết sức quan trọng.
Các thăm dò chẩn đoán hình ảnh bao gồm: Siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ… nhằm mục đích đánh giá kích thước của các bộ phận sinh dục từ đó góp phần chẩn đoán dậy thì sớm và xác định các khối u bất thường để chẩn đoán nguyên nhân dậy thì sớm.
Các phương pháp hay dùng như: Siêu âm tử cung, buồng trứng, siêu âm tuyến vú ở bé gái, siêu âm tinh hoàn ở bé trai. Chụp cộng hưởng từ sọ não, tuyến thượng thận, tuyến yên…
4. Chụp Xquang cổ tay để xác định độ trưởng thành của xương
Chụp Xquang cổ tay giúp xác định độ trưởng thành xương, từ đó giúp góp phần chẩn đoán dậy thì sớm nếu tuổi xương lớn hơn so với tuổi thực.
Ngoài ra phương pháp này còn có giá trị tiên lượng dậy thì sớm, xem trẻ có nguy cơ không đạt chiều cao tối đa khi trưởng thành hay không.
